ਆਕਲੈਂਡ (ਐੱਨ ਜੈੱਡ ਤਸਵੀਰ) ਜਹਾਜ਼ ਸਿਰਫ 32 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ: ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਦੂਜੇ ਪਾਇਲਟ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ- ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇੰਜਣ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ?, 15 ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖੁਲਾਸੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ— ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਤੋਂ ਲੰਡਨ ਜਾ ਰਹੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਉਡਾਣ ਏਆਈ 171 ਦੇ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਏ ਦੁਖਦਾਈ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ (ਏਏਆਈਬੀ) ਨੇ 12 ਜੁਲਾਈ, 2025 ਨੂੰ ਆਪਣੀ 15 ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੁੱਢਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣ ਇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰਿਆ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ‘ਚ 241 ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਸਮੇਤ 270 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਿਰਫ ਇਕ ਯਾਤਰੀ ਬਚਿਆ ਸੀ।
ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਮੁੱਖ ਨਤੀਜੇ: ਇੰਜਣ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣਾ:
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ। ਫਿਊਲ ਕਟਆਫ ਸਵਿਚ ਇਕ ਸਕਿੰਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ‘ਰਨ’ ਤੋਂ ‘ਕਟਆਫ’ ਵਿਚ ਬਦਲ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇੰਜਣਾਂ ਨੂੰ ਬਾਲਣ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ। ਪਾਇਲਟ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ: ਕਾਕਪਿਟ ਵੌਇਸ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ (ਸੀਵੀਆਰ) ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਕ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, “ਤੁਸੀਂ (ਇੰਜਣ) ਬੰਦ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ?” ਜਿਸ ‘ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
ਮੁੜ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼: ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੇ ਇੰਜਣਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇੰਜਣ 1 ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਚਾਲੂ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੰਜਣ 2 ਚਾਲੂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਜਹਾਜ਼ ਸਿਰਫ 32 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਹਵਾ ਵਿਚ ਸੀ।
ਬਾਲਣ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸਥਿਤੀ:
ਬਾਲਣ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਗਈ। ਥਰਸਟ ਲੀਵਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਬਲੈਕ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਚਾਲੂ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਫਲੈਪ ਸੈਟਿੰਗਾਂ (5 ਡਿਗਰੀ) ਅਤੇ ਗਿਅਰ (ਹੇਠਾਂ) ਉਡਾਣ ਲਈ ਆਮ ਸਨ।
ਬਾਹਰੀ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਘਾਟ:
ਪੰਛੀਆਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਜਾਂ ਮੌਸਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਈ ਮੁੱਦੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਅਸਮਾਨ ਸਾਫ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਜੀ ਵਿਲਟੀ ਚੰਗੀ ਸੀ। ਕੋਈ ਤੂਫਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਇਆ।
ਪਾਇਲਟ ਦੀ ਫਿਟਨਸ ਅਤੇ ਤਜਰਬਾ: ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਸਨ। ਪਾਇਲਟ ਕੋਲ 8,200 ਘੰਟੇ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ ਕੋਲ 1,100 ਘੰਟੇ ਦੀ ਉਡਾਣ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਸੀ।
ਰਾਮ ਏਅਰ ਟਰਬਾਈਨ (ਆਰਏਟੀ) ਤਾਇਨਾਤੀ:
ਏਏਆਈਬੀ ਨੇ ਆਰਏਟੀ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਦੀ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਫੁਟੇਜ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੰਜਣ ਬੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਰੈਮ ਏਅਰ ਟਰਬਾਈਨ (ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਪ੍ਰੋਪੈਲਰ ਵਰਗਾ ਉਪਕਰਣ) ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੌਲਿਕ ਪਾਵਰ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ।
ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਸਮਾਂ: ਫਲਾਈਟ ਏਆਈ 171 ਨੇ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 1:38 ਵਜੇ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਦੁਪਹਿਰ 1:40 ਵਜੇ 200 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਵਾਪਰਿਆ।
ਮੇਡੇ ਕਾਲ: ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਏਅਰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਕੰਟਰੋਲਰ ਨੂੰ ਮੇਡੇ ਕਾਲ (ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੰਦੇਸ਼) ਭੇਜਿਆ, ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।
ਫਿਊਲ ਸਵਿਚ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ: ਡ੍ਰੀਮਲਾਈਨਰ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣਾਂ ਵਿਚ ਦੋ ਸਥਿਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਰਨ’ ਅਤੇ ‘ਕਟ-ਆਫ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਸਵਿਚ ‘ਕੱਟ-ਆਫ’ ‘ਤੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੰਜਣ ਨੂੰ ਬਾਲਣ ਮਿਲਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮਾਹਰ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਫਿਊਲ ਸਵਿਚ ਨੂੰ ਦਬਾਇਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਮੁਰਲੀਧਰ ਮੋਹੋਲ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਭੰਨਤੋੜ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰਤ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ: ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 270 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 230 ਯਾਤਰੀ (169 ਭਾਰਤੀ, 53 ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼, 7 ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਅਤੇ 1 ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕ) ਅਤੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ 12 ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਿਜੇ ਰੁਪਾਨੀ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਡੀਐਨਏ ਰਾਹੀਂ 251 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ 245 ਲਾਸ਼ਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।